خبرگزاری حوزه | با روی کار آمدن خلفای عباسی که با شعر حمایت از بنی هاشم و اولاد پیامبر (ص) روی کار آمدند طولی نکشید که محبوبیت ائمه (ع) در بین مردم و علم و درایت بی کران اهل بیت (ع) خلفای عباسی را به وحشت انداخت و بعد از به شهادت رساندن امام صادق علیه السلام در مدینه سیاستی جدید به نام تبعید را در قبال امامان شیعه در پیش گرفتند.
این سیاست به معنی اجبار کردن شخصی توسط حکومت برای زندگی در یک محل خاص است که شخص باید خود را در زمان تبعید به‌طور دائم به مقامات تعیین شده معرفی کند و نباید در تمام مدت زمان تبعید اقدام به ترک محل تبعید نماید و به نوعی ابزاری برای حذف مخالفان حکومت محسوب می‌شود.
به دنبال این سیاست همه امامان شیعه از موطن اصلی خود که مدینه بود به شهرهای مختلف تحت اشراف حاکمان وقت تبعید می‌شدند و پس از مدتی در آن منطقه به شهادت می‌رسیدند؛ بدون استثنا از امام کاظم علیه السلام تا امام حسن عسکری علیه السلام این سیاست ادامه داشت و به محض احساس خطر حکام عباسی ائمه را تبعید و به شهادت می‌رساندند و اگر غیبت امام زمان عجل الله فرجه الشریف مانع نمی‌شد ایشان نیز از این سیاست عباسیان در امان نمی‌ماند.
امام کاظم علیه السلام از مدینه به بصره و سپس به بغداد تبعید شدند و به دستور هارون الرشید عباسی به شهادت رسیدند؛ امام رضا علیه السلام از مدینه به طوس تبعید شدند و پس از دو سال به دست مأمون عباسی به شهادت رسیدند، پس از ایشان امام جواد علیه السلام از مدینه به بغداد فراخوانده شدند و بلافاصله به دستور معتصم عباسی در بغداد به شهادت رسیدند و اینچنین جابجای قلمرو اسلامی که در هر روزگار مرکز خلافت عباسیان بود تبدیل به زیارتگاهی برای شیعیان شده است.
سامرا نیز آخرین شهری است که تبعیدگاه امامی از شیعیان شد و پس از چند سال آن تبعیدگاه به زیارتگاه جدیدی تبدیل شد و مرکزی برای حضور شیعیان و دوستان اهل بیت (ع) قرار گرفت تا پس از امام هادی علیه السلام دو امام دیگر نیز در این شهر زندگی کنند و به این وسیله جامعه شیعی به دوری و غیبت امام عادت کنند و شبکه نواب و فقها در جای جای قلمرو شیعیان جا بیفتد و ریشه بدواند.
امام هادی علیه السلام بارها در سامرا به دستور متوکل عباسی در معرض ترور قرار گرفتند که هر بار معجزه وار توطئه متوکل خنثی می‌شد؛ حتی به دستور متوکل در اتاقی که امام در آن ساکن بودند قبری را کندند تا ایشان را کشته و در آن قبر مدفون کنند ولی با پیشگویی امام دو روز بعد از آن خود متوکل به قتل رسید و بعد از او امام هفت سال دیگر هم به تقویت شبکه نیابت و وکالت و ترویج معارف حقه اهل بیت (ع) در میان شیعیان از طریق تعلیم دعا و زیارت پرداختند.
آری تاریخ ثابت کرده است که نور خدا و معرفت حق را با تبعید و حصر نمی‌توان از بین برد و خاموش کرد بلکه تبعید نیز خود به ابزاری برای ترویج نور خدا تبدیل می‌شود و به آن قوت می بخشد و نورانیت آن را در قلمرو وسیع‌تری گسترش می‌دهد همانطور که بعد از قرن‌ها که حکومت جوری می‌خواست با تبعید امام امت حرف و اندیشه خدایی ایشان را از بین ببرد ولی هرچه امام از وطن دورتر شدند محبوبیت و رسوخ کلامشان در میان امت بیشتر شد تا اینکه اینبار با بیداری مردم بازگشتی شکوه مندانه را شاهد بودیم که نوید پیروزی موعود حق بر باطل را با خود به همراه داشت.
حسین حسنی
